تعدادی از تابلوهای او در نمایشگاههای آثار چوبی دو سالانه میراث فرهنگی در سال ۱۳۷۸ و هشتمین نمایشگاه قرآنی به عنوان اثر برگزیده انتخاب شده است. این هنرمند بیش از یک دهه است در جزیره کیش زندگی میکند و در کنار خلق آثار معرق، به عکاسی و فیلمبرداری از جزیره هم میپردازد. گفتوگوی ما را با او درباره هنر معرق بخوانید.
آثار شما نشان میدهد به موضوعهای رئال و مذهبی علاقه دارید. چگونه موضوعها و سوژهها را انتخاب میکنید؟
من برای سوژههایم تحقیق زیادی میکنم مثلاً برای خلق تابلو کودک کار، بیش از ۱۰۰ عکس مربوط به کودکان کار را بررسی کردم، از افراد مختلف برای انتخاب بهترین عکس نظرسنجی کردم که به ۱۰ عکس رسیدیم و در نهایت سه عکس برای تابلو کودک کار انتخاب شد.
پس مطالعه در خلق یک اثر معرق نقش دارد.
ببینید، هر ایدهای را نمیتوان به معرق تبدیل کرد، باید مدتها مطالعه انجام داد تا به یک ایده مناسب رسید. به عنوان مثال در خصوص تابلویی که برگرفته از داستانهای شاهنامه است، مدتها مطالعه کردیم تا به داستان هفت خوان رستم رسیدیم البته چنین موضوعی مستلزم رنگهای بیشماری بود که نشاطی هم به تابلو بدهد، به همین منظور همه چوبهایی که در ۳۰- ۲۰ سال اخیر به همراه همسرم جمعآوری کرده بودم را کنار هم چیدیم و رنگهای خوب را جدا کردیم تا به یک اثر فاخر برسیم.
در آثار شما تنوع رنگ با استفاده از چوبهای مختلف دیده میشود و برای تهیه چوب هم سفرهای زیادی میکنید. در مورد این سفرها توضیح دهید.
من برای خلق آثار معرق تمام چوبهای ایران را شناسایی کردم و به اتفاق همسرم سفرهایی به اصفهان، خراسان شمالی، رضوی، همدان، تبریز و نقاط دیگر داشتم. حتی به محل رویش چوبها رفتیم همچنین برای تنوع بیشتر کار، چوبهایی را هم از کشورهای دیگر سفارش میدادم و حتی برای تحقیق، سفرهایی هم به این کشورها داشتم و گاهی باورش برایم سخت بود که در دیگر نقاط جهان چنین تنوع رنگ چوبی وجود داشته باشد.
به عنوان مثال، چوبهای میوه از جمله پسته، بادام، گردو و سنجد رنگهای مختلف دارند، یا چوبی به اسم «راش» در سرتاسر جنگلهای شمال ایران، حوزه خزر و معمولاً در مناطقی که بالاتر از ارتفاع ۷۰ متری از سطح دریا باشد، وجود دارد که وقتی بخار میبیند، به رنگ قرمز روشن در میآید و شبیه چوب گلابی میشود، رنگ درونی و برونی چوب راش تقریباً یکنواخت و به رنگ صورتی کمرنگ تا پررنگ است، یا درخت «کیکم» که بدون بو و طعم بوده و معمولاً دارای الیافی ظریف، ریزباف و نسبتاً سخت با درخشانی ساتنی زیباست، بیرون آن سفید و چوب درون آن قهوهای روشن یا سرخ روشن بوده، در کردستان یافت میشود. جالب است بدانید چوبها هم خواص گرمی و سردی دارند که براساس هر کدام از این خاصیتها در اثر هنری معرق مورد استفاده قرار میگیرند.
شما در حال حاضر روی خلق تابلو «۱۰۰ نفر مشاهیر جهان» متمرکز هستید، چه شد به فکر خلق چنین اثری افتادید؟
این تابلو شامل مشاهیری مانند: انیشتین، چارلی چاپلین، ناپلئون، هیتلر و... است و تقریباً مدت دو سال است روی این اثر کار میکنم. تفاوت این اثر با دیگر تابلوها این است که چهرههای حاضر در تابلو مابه ازای عینی دارند، مخاطب با این چهرهها کاملاً آشناست و این مسئله کار را سختتر میکند. سه هنرمند چینی این اثر را (۱۰۰ نفر از مشاهیر جهان) نقاشی کردند و من اثر معرق آن را خلق میکنم.
از اقبال مردم به این هنر بگویید. جامعه چقدر به هنر معرق و خرید این آثار اقبال نشان میدهد؟
علاقهمندی به هنر در ذات مردم است، تا حدود ۲۰ سال پس از انقلاب، مردم آثار هنری بیشتری خریداری میکردند اما در سالهای اخیر این موضوع در سبد اقتصادی و هنری خانوادهها جایگاه بسیار پایینی را به خود اختصاص داده است.
این مسئله چقدر بر درآمد هنرمندان تأثیر گذاشته است؟
به طور کلی هنر از سالهای اخیر نمیتواند برای هنرمند درآمدزایی بسیاری داشته باشد، البته تعداد کمی از هنرمندان با خلق آثار فاخر و فروش آن درآمد دارند، تعدادی از هنرمندان هم از طریق تدریس هنرهای مختلف به علاقهمندان، برای خود درآمد کسب میکنند، اما آنچه مهم است اینکه هنرمند باید در کنار یک شغل با درآمد مناسب به خلق آثار هنری بپردازد، از سوی دیگر خرید آثار هنری بستگی به میزان رفاه مردم دارد. من حدود هفت سال نمایشگاه هنری ثابت در کیش داشتم، اما حدود دو سال است مجبور شدم به دلیل کاهش تعداد بازدید علاقهمندان از این نمایشگاه، آن را تعطیل کنم و در یک مکان به صورت غیر ثابت نمایشگاهی راهاندازی کنم، در حال حاضر نیز به دلیل شیوع کرونا نمیتوان توقع داشت مردم از نمایشگاه هنری مانند گذشته بازدید کنند. البته من نیاز مالی ندارم، زیرا حدود ۳۰ سال در منطقه آزاد کیش به عنوان مدیرکل حسابرسی مجامع، مسئولیت شغلی داشتم و یکسالی است که بازنشسته شدهام و تاکنون هیچ کدام از تابلوهایم را نفروختهام.
هنرمندان معرقکار با چه مشکلاتی روبهرو هستند؟
حدود ۴۰ تابلویم را چندین سال است نگهداری میکنم، نگهداری از این تابلوها بسیار سخت است، افت توجه مردم به خرید آثار معرق فقط برای این هنر نیست، بلکه سایر هنرها نیز با این رکود و افت روبهرو هستند. البته نگاهم به آینده، مثبت است و فکر میکنم رونق هنر معرق و سایر هنرها در آینده و پس از نابودی کرونا دوباره محقق میشود، من با هنر معرق و خلق آثار جدید دوست دارم هر آنچه در توان دارم را استفاده کنم تا روح هنر اصیل ایرانی در تابلوهایم وجود داشته باشد و علاقهمندان از آثارم لذت ببرند.
نظر شما